Wczesnonowożytny ukraiński konstytucjonalizm – perspektywy porównawcze
DOI:
https://doi.org/10.26881/gsp.2025.3.04Słowa kluczowe:
historia prawa, historia prawa konstytucyjnego, konstytucjonalizm, prawo ukraińskie, wczesnonowożytnyAbstrakt
Autor podjął próbę analizy ukraińskiej tradycji konstytucyjnej w szerszym europejskim kontekście idei, pojęć, kategorii, aktów i praktyk XVI i XVII w. W opracowaniu przedstawiono genezę idei umowy społecznej, jej główne elementy i ich realizację w stosunkach prawnomiędzynarodowych i publiczno-prawnych. Ponadto prześledzono genezę ukraińskich aktów konstytucyjnych XVII i XVIII w. w kontekście zarówno narodowych, transnarodowych, jak i ogólnoeuropejskich uwarunkowań. Jednym z nich były niedociągnięcia formuły konstytucyjnej Rzeczpospolitej, która nie zapewniała równego miejsca dla narodu ukraińskiego. Autor pokazuje, że ukraińskie państwo Wojsko Zaporoskie (Hetmanat) od 1654 do 1764 r. ukształtowało własną tradycję konstytucyjną i ujawnia jej główne cechy. Szczególną uwagę w artykule poświęcono ukraińskiej konstytucji z 1710 r. i jej głównym innowacjom.
Downloads
Bibliografia
Akta unji Polski z Litwą, 1385–1791, Kraków 1932.
Bodini I., Methodus, ad facilem historiarum cognitionem; ab ipso recognita, et multo quam antea locupletior: cum indice rerum memorabilium copiosissimo, Paris 1572.
Bondaruk V.O., Розвиток юридичної науки і освіти в Замойській академії (1594–1784 рр.): Дисертація […] кандидата юридичних наук [Development of Legal Science and Education in the Zamois’ka Academy (1594–1784): PhD dissertation], Kyiv 2016.
Calvin J., Institutes of the Christian Religion, transl. H. Beveridge, Grand Rapids, MI 1989. Diariusz ekspedycji zborowskiej, ed. M. Nagielski, “Przegląd Wschodni” 1991, vol. 1, issue 4.
Дневник Люблинского сейма 1569 [The Diary of Lublin Sejm 1569], St. Petersburg 1869.
Entanglements in Legal History: Conceptual Approaches, ed. T. Duve, Frankfurt am Main 2014.
Grotius H., The Jurisprudence of Holland, transl. R.W. Lee, Oxford 1926. Halecki O., Dzieje unii jagiellońskiej, vol. 2, Kraków 1920.
Halecki O., Przyłączenie Podlasia, Wołynia i Kijowszczyzny do Korony, Kraków 1915.
Iakovliv A., Українсько-московські договори в XVII–XVIII віках [Ukrainian-Muscovite Treaties in 17–18 Centuries], Warsaw 1934.
Koialovich M., Люблинская уния или последнее соединение Литовского княжества с королевством Польским на Люблинском сейме 1569 г. [Lubiln Unia or the Last Union of Lithuanian Duchy with Polish Kingdom on Lublin Sejm of 1569], St. Petersburg 1863.
Kresin O.V., “Пакти й конституції законів і вольностей Запорізького війська...” 1710 р. [‘Pacts and Constitutions of Laws and Freedoms of Viysko Zaporozke’ of 1710], “Український історичний журнал” [Ukrainian Historical Journal] 2005, no. 2.
Kresin O.V., Політико-правова спадщина української політичної еміграції першої половини XVIII століття [Political and Legal Heritage of the Ukrainian Political Emigration of the First Half of 18th Century], Kyiv 2002.
Kresin O.V., Ukrainian Statehood in the Mid-Seventeenth to Early Eighteenth Centuries in Treaties with Foreign States: Principal Legal Models, “Jus Gentium” 2019, vol. 5, no. 1; 2020, vol. 5, no. 2.
Launay R., Montesquieu: The Specter of Despotism and the Origins of Comparative Law [in:] Rethinking the Masters of Comparative Law, ed. A. Riles, London 2001.
Luther M., On Temporal Authority: To What Extent Should It Be Obeyed [in:] idem, Luther’s Works, vol. 45, ed. W.I. Brandt, Philadelphia, PA 1962.
Luther M., That a Christian Assembly or Congregation Has the Right and Power to Judge All Teaching and to Call, Appoint, and Dismiss Teachers, Established and Proven by Scripture [in:] idem, Luther’s Works, vol. 39, ed. W.I. Brandt, Philadelphia, PA 1970.
Luther M., The 95 Theses: A Disputation to Clarify the Power of Indulgences [in:] idem, The NinetyFive Theses and Other Writings, transl. and ed. W.R. Russell, New York 2017.
Machiavelli N., The Prince, transl. H. Thompson, Norwalk, Connecticut 1980.
Orzechowski S., Dyalog albo Rozmowa około Exekucyi Polskiej Korony, Kraków 1858. “Пакти і Конституції” Української козацької держави [‘Pacts and Constitutions’ of Ukrainian Cossack State], ed. V.A. Smoliy, Lviv 2011.
Poldnikov D.Yu., Институт договора в правовой науке Западной Европы XI–XVIII веков [Institution of the Contract in the Legal Science of Western Europe XI–XVIII Centuries], Moscow 2013.
Pritsak L., Основні міжнародні договори Богдана Хмельницького, 1648–1657 рр. [Main International Treaties of Bohdan Khmelnytsky, 1648–1657], Kharkiv 2003.
Sergeevich V.I., Вече и князь. Русское государственное устройство и управление во времена князей Рюриковичей [Veche and Prince: Russian State Order and Administration in the Time of Riurikovichi Princes], Moscow 1867.
de Spinoza B., Tractatus theologico-politicus, transl. S. Shirley, Indianapolis 1998.
Volumina Constitutionum, vol. 2, Warsaw 2005.
Volumina Legum, vol. 2, 2nd ed., St. Petersburg 1859.
Volumina Legum, vol. 4, St. Petersburg 1859.
Zaborovski L.V., Католики, православные, униаты. Проблемы религии в русско-польскоукраинских отношениях конца 40-х – 80-х гг. XVII в. Документы. Исследования [Catholics, Orthodoxes, Uniats. Problems of Religion in Russian-Polish-Ukrainian Relations During the End of 40s – 80s of 17th Century: Documents. Studies], vol. 1, Moscow 1998.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Gdańskie Studia Prawnicze

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.